|
Pe Bawn I ...
gan Robert Roser
Y ddarn fuddugol yn nghystadleuaeth Gadair Cymdeithas Madog,
Cwrs Cymraeg Baltimore A'r Fro, 1994
Cyfieithiad Saesneg
English Translation
Nol I Dudalen Gartref Cystadleuaeth Y Gadair
Back To The Chair Competition Home Page
|
|
"Pe bawn i'n ddyn cyfoethog ...", Mae Tevya yn canu mewn comedi: Ffidlwr Ar Y To.
Sawl gwaith ydych chi'n clywed y geiriau? Dim yn unig pe bawn n'n gyfoethog,
on pe bawn i'n Rhywun arall, neu be bai gennyf i Rywbeth arbennig. Er enghraifft: "Pe bawn i'n gyfoethog,
byddwn i'n helpu pobl dlawd, rhoi arian i'r capel (neu eglwys), rhoi arian i Gymdeithas Madog."
Mae llawer o fenywod yn meddwl: pe bawn i'n ddyn, ni fyddai rhaid imi weithio
mor galed. Mae llawer o ddynion yn meddwl siwr o fod: pe bawn i'n fenyw, ni fyddai rhaid imi weithio mor galed.
Pe bawn i ... mae yna freuddwydion pawb dros y byd. Llawer gwaith mae gennyf
y breuddwydion yna yn ystod y dydd wrth eistedd y tu ôl i'r ddesg, yn edrych ar sgrin y cyfrifiadur. Ond
rwan, nid fi yn yr ogof-swydd-fa-cuddyg - ond fi ydy'r ogofwr gwir.
Dyma fi wedi nghwisgo mewn ffwr anifeiliaid gwyllt. Rydw i'n eistedd o flaen
y tân. Mae ngwallt yn hir ac yn wyllt. Rydw i'n cnoi ar asgwrn, ond mae ngwallt a'm dillad ffwr yn gwneud
nghost. Ac mae arth yn sefyll wrth y porth ac mae e'n ddig iawn!
Hedfan i ffwrdd ar unwaith! Rydw i'n glanio yn Rhufain oesol. Ond fe laniais
i yng nghanol y Colisewm. Gladiator ydw i. Wel, da iawn, felly, rydw i'n barod am antur. Mae gladiator arall yn
sefyll o'mlaen i, sy'n edrych fel meistr-swyddfa yn union. Cleddyf yn erbyn cleddyf ydy'r ymladd yn dechrau. Fi
sy'n syrthio. Fe syrthiais ar y tywod. Mae'r meistr yn sefyll uwchben. Bodiau y bobl ydy troi i lawr. Arglwydd
mawr! Mae'n hen bryd i hedfan eto!
I ffwrdd â fi!
I ble? Y tro yma, dydw i ddim eisiau bod yn ddyn tlawd. Mae gennyf syniad ardderchog.
Beth rydw i'n ei weld? Bron dim byd. Rydw i'n eistedd mewn ystafell, ar gadair fach o flaen y bwrdd bach. Mae hi'n
dawel, ac yn dywyll. Mae cannwyll ar y bwrdd.
Mae rhywun yn dod i mewn.
"Mae hi'n bryd i fynd, eich Mawredd," meddai llais.
"Beth?"
"Mae hi'n bryd, Y Brenin Charles. Mae'r fwyall yn disgwyl amdanoch."
"O, na - Y Brenin Charles, y cyntaf, Charles Steward ydw i! Mae'n draed
moch arna i!".
Hedfan i ffwrdd eto. Roeddwn i eisiau ymweld â Chymru dros ben. Dacw
yn gyflym - ond y tro yma, rydw i eisiau bod fy hunan.
Yn sydyn, dyma fi yng Nhgymru. Rydw i'n eistedd mewn sedd galed bren. Rydw
i'n edrych o amgylch y lle. Mae capel bach yn llawn o bobl. Mae'r menywod yn eistedd ar un ochr, a'r dynion ar
y ochr arall. Maen nhw'n gwisgo dillad du a hetiau du. Rydw i'n gwisgo crys pinc a thei coch â dotiau polca.
Trowsus glas sydd gennyf, does dim het.
Mae yna ddyn yn sefyll o'n blaen ni ac yn gweiddi. Christmas Evans ydy e. Fe
sylwodd e fi ar unwaith.
"Pwy ydych chi'n ymddangos yn sydyn rhyngddyn ni? Nid angel sydd wedi
neidio o'r nefoedd. Cythrawl ydych chi, rydw i'n siwr!"
"Nage, Americanwr ydw i!"
"Yr un peth," meddai. "Methodist ydych chi?"
"Nage."
"Llabyddiwch!"
I ffwrdd eto. Yn ôl i'r Swyddfa a'r cloc ar y wal yn dweud 5 o'r gloch
o'r diwedd. Mae'r dydd wedi dod i ben. Mae hi'n bryd i fynd adre.
Mae'r daith adre yn hir. Mae'r traffig yn ddiflas fel arfer. Mae'r dydd yn
boeth a dydy'r peiriant air-condisioning ddim yn gweithio - fel arfer.
Ar ôl i fi gyrraedd gartre, rydw i'n cael nghwrdd â ngwraig.
"Cariad bach, roedd rhaid i fi siopa heddiw. Ffrog mwyaf hardd yn y byd
prynais i. Dim ond dau gant o ddolarau oedd hi."
"Nhad, dw i eisiau mynd gyda'm ffrindiau i'r sinema ac wedyn i'r ddisco.
Ga i ddeng nolar, os gwelwch chi'n dda? Dw i'n addo i'w rhoi yn ôl," meddai'r ferch.
"Roedd y ci yn sal ar y carped y bore yma", dwedodd mab. "Fe
anghofiais i dorri'r lawnt. Gwnaf yfory."
"Doeddwn i ddim eisiau coginio heno ar ôl siopa," dwedodd fy
ngwraig. "Gwnawn fynd allan i'r ty bwyta newydd."
Rydw i wedi eistedd i lawr. Rydw i'n cau fy llygaid. Rydw i'n hedfan i ffwrdd. |
|
If I Were ...
gan Robert Roser
The winning piece in the Cymdeithas Madog chair competition,
Cwrs Cymraeg Baltimore A'r Fro, 1994
Translation by John Otley
Cerdd Wreiddiol (Yn Y Gymraeg)
Original Poem (In Welsh)
Nol I Dudalen Cartref Cystadleuaeth Y Gadair
Back To The Chair Competition Home Page
|
|
"If I were a rich man...," sings Tefia in the comedy "Fiddler On
The Roof".
How many times do you here these words? Not only "if I was rich",
but "if I was Someone else" or "if I had Something special". For example: "If I was rich,
I'd help poor people, give money to the chapel (or church), or give money to Cymdeithas Madog."
Many women thing: if I were a man, I wouldn't have to work so hard. Many men
surely think: if I were a woman, I wouldn't have to work so hard.
If I were ... That's everyone's dream around the world. Many times I have these
dreams during the day while sitting behind the desk, looking at the computer screen. But now I'm not in the cave-office-cubicle
- I'm the real caveman.
Here I am wearing wild animal fur. I'm sitting before the fire. Mae hair is
long and wild. I'm chewing on a bone. And a bear is standing by the entrance and he's very mad.
Fly away at once! I'm landing in Roman times. But I landed in the Collesium.
I'm a gladiator. Well, good, so I'm ready for an adventure. The other gladiator, who looks exactly like an office
manager, is standing in front of me. Sword to sword, the fight starts. I'm falling. I fall on the sand. The manager
stands above. The thumbs of the people are turned down. Good lord! It's high time to fly again!
Away I go!
Where to? This time I don't want to be a poor man. I've got a great idea. What
do I see. Almost nothing. I'm sitting in a room on a small chair before the small table. It's quiet and dark. There's
a candle on the table.
Someone comes in.
"It's time to go, your Majesty," said a voice.
"What?"
"It's time, King Charles. The axe is awaiting for you."
"Oh, no - King Charles, the first. I'm Charles Stewart. I'm in a real
mess!"
Fly away again. I wanted to visit Wales badly. Yonder quickly - but this time,
I want to be myself.
Suddenly, here I am in Wales. I'm sitting on a hard wooden seat. I look around
the place. The little chapel is full of people. The women are sitting on one side, and the men on the other. They're
wearing black clothes and black hats. I'm wearing a pink shirt and a red tie with polca dots. I have blue pants,
no hat.
There's a man standing in front of us and shouting. He's Christmas Evans. He
noticed me at once.
"Who are you appearring suddlen amongst us? No angel who has jumped from
Heavan. You're a devil, I'm sure!"
"No, I'm an American!"
"The same thing," he said. "Are you a Methodist?"
"No."
"Stone him!"
Away again. Back to the office, and the clock on the wall says 5 o'clock at
last. The day has come to an end. It's time to go home.
The trip home is long. The traffic's awful as usual. The day is hot and the
air-conditioning isn't working - as usual.
After arriving home, I am met by my wife.
"Dear, I had to go shopping today. I bought the most beautiful dress in
the world. It only cost $200."
"Dad, I want to go with my friends to the cinema and then to the disco.
Can I have $10, please? I promise to give it back," said my daughter.
"The dog was sick on the carpet this morning", said a son. "I
forgot to mow the lawn. I'll do it tomorrow."
"I didn't want to cook tonight after shopping," said my wife. "We'll
go out to the new restaurant."
I sit down. I close my eyes. I'm flying away. |
